Ik zit als een African obroni met de familie in de huiskamer en deel de cadeautjes uit. Vanmorgen heb ik de speciaal voor mij gemaakte rok van Afrikaanse stof aangetrokken en Afrikaanse sieraden om gedaan. Dit in combinatie met mijn nieuwe haarstijl levert me veel reacties op als ik over de straat loop.

Zybourn lacht mopperend dat hij het kleinste pakje krijgt. Na mijn uitleg vindt hij dit toch wel een heel mooi cadeau. Het is een steen aan een leren veter. Dezelfde steen als die er aan mijn ketting hangt. Een soort oranjebruin sienna kleurige steen in een driehoekige vorm. Als ik straks de ketting in Nederland draag denk ik aan jullie, wetende dat jullie dezelfde steen in huis hebben. En wie weet denken jullie omgekeerd ook aan mij.
Ook de andere cadeautjes vallen erg in de smaak. Ik heb voor iedereen een passend cadeau geprobeerd te vinden. Edina die zo graag een schoolbord wilde met bijbehorend lesmateriaal, Samantha die een speciale crème voor haar haar wilde en een aantal kleinere pakjes. Het is mooi om te zien dat zelfs het cadeaupapier al als zo bijzonder wordt beschouwd.

Vanmorgen was ik druk met het kopen van de laatste cadeautjes, het kopen van lekker fruit, drinken en koekjes. ’s Middags heb ik Zybourn nog even geholpen met het aanmaken van een webspace. Hij wilde een gewone website. Ik heb wel eens een site gemaakt in Frontpage en houd die ook bij voor mijn werk, maar hoe leuk ik het vind om iets te ontwerpen, de bijbehorende techniek is niet mijn ding.
Als ik ooit tijd over heb dan zou ik het wel willen leren, maar tot die tijd houd ik het maar even bij een gewone webspace met mijn verhalen over Ghana.

Ik wil samen met mijn Ghanese moeder op de foto. Ze heeft een feestjurk aan en bijpassende sjaal om haar hoofd. Salomon moet wel 10 keer opnieuw een foto maken, omdat ik maar niet tevreden ben. Ligt overigens niet echt aan mij. Hij is een beroerd fotograaf. De ene keer staat ons hoofd er maar half op en de andere keer zie je weer meer lucht dan onszelf. Handig dan zo’n digitale camera. Ik ben nog niet echt tevreden over het eindresultaat, maar het moet maar.

’s Avonds maken we familiefoto’s en hebben het erg gezellig. We bekijken een komische film en ik geniet eigenlijk meer van hun plezier dan van de film zelf. Gelukkig is het geen African movie met van die ontzettend gemaakte acteurs. Iedereen hier in Ghana is daar helemaal gek van en het is me toch afschuwelijk. Alleen maar geschreeuw, overspel, ruzie en altijd wordt er iemand vermoord uit wraak of  liefde. Gezichten waarop overdreven gemaakte wanhoop zichtbaar is en geknutselde bewegingen. Ik hoorde van een andere vrijwilliger dat ze haar een beetje gepikeerd hadden gevraagd waarom ze in Nederland wel Amerikaanse films bekijken maar geen Afrikaanse. Ze zat te twijfelen. Zal ik eerlijk zeggen dat het bagger is of ze door verwijzen naar de inkopers en zeggen dat wij daar als gewone kijker geen invloed op hebben.

De film die we nu bekijken speelt zich af in de Afrikaanse velden. Ik zeg dat ik deze gele, droge velden gemist heb. Dit is toch het beeld van Afrika dat je vaak ziet in natuurfilms. ‘ Als je hier nog even blijft totdat het regenseizoen voorbij is, dan zie je dezelfde beelden.’ Ik kan me amper voorstellen dat alle frisse kleuren groen die ik nu elke dag heb gezien zullen veranderen.
De film is afgelopen en dan is het toch echt bedtijd. Na een knuffel en de groet tot morgenvroeg bij het uitzwaaien, loop ik voor de laatste keer naar mijn kamer. Ik voel me niet triest of zoiets bij dit afscheid. Misschien komt het door het vooruitzicht dat ik morgen weer zal rondtrekken me weer verheug op nieuwe dingen.

[Show picture list]

Ik ben in mijn element. Ik heb sinds lange tijd weer eens een lijstje in mijn hand. Tien zaken voor vandaag. Te beginnen met het kopen van een busticket  to Kumasi voor vrijdagmorgen. Heerlijk om dat zelf uit te zoeken en vervolgens het kaartje in mijn portemonnee te steken. Daarna een fietstocht met als doel de school tegenover het weeshuis waar ik een ochtend op bezoek ben geweest. Ik had ze schoolmateriaal beloofd en fiets nu met een goed gevulde fietsmand naar ze toe. De school is gesloten maar Madam Mary is gelukkig aanwezig. Ze herkent me nog en na vele zegeningen van God fiets ik zwaaiend het rode zandpad weer op.
Ik verwen mezelf met een sinaasappel  die ik langs de kant van de weg koop. Ik zit tussen de mensen in en iedereen gaat gewoon lekker door met zijn bezigheden. Gewoon een beetje zitten en kijken naar één iemand die de schil van mijn andere gekochte sinaasappels met een mesje bewerkt.

In de stad struin ik kraampjes en winkeltjes af om de perfecte cadeaus voor de familie te vinden. Ik had voor drie weken betaald. Deze laatste week ben ik te gast en hoef ik niet te betalen. Ik koop dus grote cadeaus in plaats van aardigheidjes. Ik had Zybourn vanmorgen gepeild. Hij had eens laten vallen dat we misschien samen nog wat konden ondernemen. Dat hij mij wil opzoeken op mijn trip. Als hij kan en als hij het leuk vindt zou ik een ticket voor hem naar Kumasi kunnen kopen. We zouden een hotelkamer met twee afzonderlijke bedden kunnen delen en samen naar het Bobiri Forest kunnen gaan op mijn kosten. Geen idee of hij het aanneemt.
Voor iedereen heb ik nu cadeaus, maar voor hem weet ik het niet. Ik heb ook al bij de zakenkoffertjes met cijfersloten gestaan. Misschien moet ik hem wel een envelop  met geld geven. Dan kan hij zelf beslissen.
Ik koop inpakpapier, een luxe artikel hier en plakband. Ik wil vanavond alles inpakken alsof het een Sinterklaasfeest betreft en morgenavond onder het genot van lekker fruit, popcorn, koekjes en drinken uitdelen. Een klein afscheidsfeestje.
Het volgende op mijn lijstje, de webspace bijwerken en foto’s maken, want er moet nog het een en ander vastgelegd worden en zo werk ik mijn punten bij langs. De oplaadbare batterijen zitten in de lader en ik zal zo mijn wasgoed voor morgen bij elkaar zoeken.

Ik zal het missen om hier in Tamale rond te fietsen. Om met iedereen een praatje te maken. Om begroet te worden door al mijn kennissen. De man in het hokje bij het bankgebouw, de trotrochauffeur, de waterverkoper, de ijscoman, de supermarktjuffrouw. Met iedereen heb ik gesproken en tijdens mijn fietstocht let ik op hen en zij op mij. Heel soms vergeet ik even dat ik blank ben en ben ik verbaasd dat kinderen mij zo aangapen.
O, vanavond ook zo mooi. Er is een vrouw met 2 jongetjes van 4 en 6 jaar oud bij ons op bezoek. De jongste staat voor me en kijkt in mijn ogen. Een heerlijk vrij jongetje. Hij aait over mijn haar, knijpt in mijn neus en legt zijn hand op mijn arm. We drukken onze voorhoofden tegen elkaar. Steeds komt hij even voor me staan of naast me zitten en onderzoekt mij. We maken grapjes. Het is zo’n mannetje dat door zijn ondeugende blik iedereen om zijn vinger windt en het liefst zijn eigen plannetjes uitvoert en zich niet laat commanderen. De broer is heel lief en netjes en trots dat ik hem op de foto zet. Ik moet denken aan de broertjes Hermsen; Rik en Koen, de blanke versie van dit duo. Jongens die je heel gemakkelijk in je hart sluit.

Ik zie dat ik het niet haal om mijn hele lijstje af te werken. Wie weet heb ik morgen in de namiddag nog even tijd over. Om 8.00 uur moet ik morgenvroeg op de kappersstoel zitten. Zal vast wel weer zo’n plastic kuipstoeltje zijn. Ze verwachten zeker 6 uur werk te hebben met het invlechten van mijn haar. Ik ben erg benieuwd naar wat het gaat worden. Wie weet  zit ik morgen als blanke Afrikaanse vrouw op mijn afscheidsfeestje. Rok en shirt in de stof van hier, haar op zijn Afrikaans ingevlochten en sieraden van hier om.
Donderdag tas inpakken en nog even een bezoek aan Habiba brengen. Kijken of ik nog een serie foto’s op mijn webspace kan plaatsen en nu op tijd naar bed. Ik zit al te gapen. Welterusten.

Vanmorgen heb ik me eerst gestort op het maken van een overzicht voor de resterende weken. Wat wil ik allemaal nog gaan doen. Hoeveel tijd heb ik daarvoor nodig, moet ik hotels reserveren, wat worden de kosten? Ik begin bij 8 september. Dan vlieg ik ’s nachts om 1:00 uur terug naar Düsseldorf. 7 september moet ik dus in Accra zijn. Ik wil niet de laatste dagen in deze drukke stad zijn en verkies een strandplaatsje 25 kilometer verderop, Kokrobitebeach. Hier wil ik van 3 t/m 6 september wel even helemaal relaxen voordat ik aan de terugvlucht begin. Zondagavond 4 september hebben ze een traditionele Afrikaanse zang- en drumavond in Kokrobitebeach (elke zaterdag en zondag staat er in de Bradt Travel Guide). Als ik dan ook eens kijk of ik er een lekkere cocktail bij kan drinken dan vier ik mijn verjaardag hier op het strand.

De dagen daarvoor wil ik naar Cape Coast. De slavenforten hier in de buurt bezoeken en ook naar National Park Kakum. En de dagen dààrvoor wil ik naar Kumasi. Vanuit Kumasi wil ik o.a. een trip maken naar het Bobiri Forest, een bos met 400 verschillende soorten vlinders.
Na wat gepuzzel besluit ik aankomende vrijdagmorgen uit Tamale te vertrekken. Dan kan ik in de komende dagen op mijn gemak onderzoeken wat ik in Kumasi en er om heen allemaal wil zien, vervoer regelen en een hotel boeken. Plus ik kan nog even in alle rust Tamale doorlopen en de laatste dingen doen. Zo wil ik deze week nog mijn haar laten vlechten. Aan de ene kant vind ik het bijna zonde, want ik vind mijn haar nu ook al wel leuk, maar aan de andere kant. Ik ben erg nieuwsgierig hoe het me staat.

Het is wel prettig om een beetje een indeling op papier te hebben staan. Ik wilde de hele tijd niet zo plannerig bezig zijn en heb de eerste 3 weken dus ook echt geleefd bij de dag en toch ook veel trips ondernomen. In Nederland was het mijn idee om alleen rond te reizen. Aangekomen in Tamale klikte het goed met Evelien en heb ik samen met haar veel ondernomen. De afgelopen dagen was ik aan het opletten welke andere blanken er hier rondlopen en schoot af en toe iemand aan in het internetcafé. Misschien kan ik samen met iemand reizen. Het is ook wel weer gezellig om dingen te delen. Ik kwam echter niemand tegen en ben nu ook weer op het punt aanbeland dat ik het eigenlijk wel weer fijn vind om alleen op pad te gaan. Ik heb er gewoon alle vertrouwen in dat ik goed voor mezelf kan zorgen. Op de hotspots in Ghana kom ik wel blanken tegen en kan ik als ik daar behoefte aan heb, ervaringen delen. Maar ook met de Ghanezen maak ik makkelijk contact en kan ik een praatje aanknopen. Ik heb er zin in om weer op pad te gaan.

Deze laatste dagen wil ik nog even extra aandacht aan het gezin hier schenken. Mijn idee om samen naar het zwembad te gaan wordt enthousiast ontvangen. Helaas is Doris nog niet fit genoeg en kan ze niet mee, maar samen met Salomon, Samantha en Edina stap ik in een taxi en laat ons naar de rand van de stad, naar het zwembad brengen. Nadat de chauffeur 3 keer verdwaalt en ik hem de weg moet wijzen, terwijl ik nog nooit bij het zwembad geweest ben en alleen een uitleg van anderen heb gehoord en dat combineer met mijn coördinatie-vermogen zie ik dan toch eindelijk de 2 kleine zwembaden voor me liggen. Salomon is bang voor water en zoekt wat jongens om mee te kaarten. Edina verzuipt zich 10 keer en hangt om mij heen als een aapje en Samantha slaat ons vanaf de kant lachend gade. Ik kom er steeds meer achter dat haar niveau zoveel lager is dan dat haar uiterlijk, haar gedrag doet overkomen. Ze mag het water niet in. Deels omdat ze niet kan zwemmen en deels omdat haar lichaam dan ziek wordt. Ze heeft een heel zwak gestel.
De zon schijnt en het is heerlijk om in het water te liggen. In huis durft Edina niet zo goed tegen me aan te hangen. De familie denkt dat ik dat hinderlijk zou vinden of is gewoon niet zo lichamelijk ingesteld of zoiets en Edina wordt op haar nummer gezet als ze te close met me is, maar in het zwembad haalt ze het ruimschoots in. Intussen onderzoekt ze mijn witte benen, de plekjes daarop en zijn mijn contactlenzen die nu gigantisch irriteren in het water ook wel heel erg interessant. Als andere kinderen een praatje met mij komen maken, is ze er als de kippen bij om te vertellen dat ik haar grote zus ben. De kinderen mogen niet met water spetteren i.v.m. mijn ogen en soms duwt ze kinderen gewoon weg. Ik gun haar deze belangrijke positie, alhoewel ik haar soms wel even iets temper.
Ik leg mijn haar in de week in het zwembad als voorbereiding op de wasbeurt straks onder de douche. Een waaier van blond haar drijft aan het wateroppervlak en voordat ik het weet staan er 5 meisjes om me heen kappertje te spelen met mijn haar. Heerlijke hoofdmassages, pijnlijk mislukte vlechtjes worden geoefend, gegiechel en ik heb vriendinnen voor het leven gemaakt. Ik lig echt te genieten, ook van het kleine jongetje dat op het bovenste treetje van dit kleine badje zit en bang is voor het water en voor mij.

Eigenlijk wil ik wel even op het gras liggen en bruin bakken, maar ik durf Edina niet uit het oog te verliezen. Ik heb al een paar keer als een zeekoe door het water gerend om haar weer boven water te halen. Ze kukelt om, voelt iets van water in haar mond of oog en is dan helemaal de kluts kwijt en is in staat om zichzelf zo te verdrinken.
En dan, 2 seconden kijk ik naar wat anders, draai me om en ik zie geen Edina meer in dit kleine zwembad. Ik speur het terras af, zit ze bij Samantha. Ik kijk in het diepe en grotere bad. Ik herken de zojuist gemaakte vriendinnetjes. De angst slaat me om het hart. Waar is verdomme Edina. Dan ontwaar ik een klein meisje leunend tegen het hek aan de andere kant van het diepe bad. Zou dat Edina zijn? Ik schreeuw haar naam, maar ze hoort me niet. Mijn angst slaat om in boosheid. Ik loop naar haar toe, maar het toeval wil dat zij net langs de andere kant van het bad terug gaat. Ik zie haar rennen. Oh, iets dat ik verboden had en ze springt al rennend het kleine bad in, glijdt uit bij haar landing, verdwijnt even onder water en komt weer proestend boven.
Voordat ik bij het kleine bad sta is mijn boosheid gelukkig weer getemperd, maar het feest is nu wel voorbij; weglopen en rennen, einde verhaal. Ze sputtert heel even tegen. Ziet dan mijn ogen en weet dat het geen zin heeft om nog een pleidooi voor haar zelf te houden. Ik was mijn haar en we kleden ons om.
Later zie ik op mijn horloge dat we ook al heel lang in het zwembad hadden geleden en we nodig naar huis moeten omdat Salomon nog moet koken. Tegen 18:00 uur stappen we de taxi uit en ik koop voor alle familieleden een sinaasappel en we lopend lachend het huis in.

’s Avonds kom ik mijn blokfluit weer tegen tussen al mijn spullen en zittend op mijn bed fluit ik het ene na het andere weg. Grappig, de bundel van Johannes de Heer, de opwekkingsliederen en de gospel/negrospirituals rollen er achter elkaar uit. Ja, een christelijke opvoeding blijft je je hele leven bij en geeft me nu een goed gevoel. Er wordt op mijn deur geklopt. Zybourn komt op de muziek af. Ik geef hem de andere blokfluit en hij piept er wat op. Het is niet om aan te horen. Ik onderneem een kleine poging tot het aanleren van een normale noot, maar besluit dan om mezelf niet langer te kwellen en pak de blokfluit weer af.
Ik laat hem via het kleine recordertje een cassettebandje horen. Mijn liefste nichtje Zoë heeft er met haar 2,5 jaar een paar liedjes op ingezongen. Daarna komen er een paar liedjes van de schoolkinderen uit Tamale. Zybourn wil ook wat zingen. Eerst iets vaags van ‘Hup Holland hup’ en daarna zo duidelijk als het maar kan, het hele refrein van ‘ik heb een toet toet toeter op  mijn waterscooter’. Ik schaterlach en probeer dat in te houden omdat de recorder aan het opnemen is, maar dat is erg moeilijk. Een Ghanees die zo duidelijk Nederlands zingt. Hij wil dat ik hem ook een Nederlands lied aanleer. Ik zing iets van Jantje Smit: ‘als de nacht verdwijnt en de zon weer schijnt, als ik jou dan zie klinkt een symfonie, en je weet dat ik van je hou, heel mij hart staat open voor jou’. Sinds het weekend van de Zwarte Cross zit dit stomme refrein iedere keer in mijn hoofd en iedere keer denk ik dan weer lachend terug aan dit feest. Maar het blijkt veel te moeilijk te zijn voor Zybourn. Misschien iets van André Hazes ‘een beetje verliefd?’ Nee, ook niet. Ik kan even niets makkelijks bedenken. Ja, behalve ‘er staat een paard in de gang.’ Drie keer dezelfde zin + 1 andere, maar om dat nou aan te leren.

Ik had de achterkant van het boek gelezen en besloot het te kopen. ‘…wordt de lezer meegenomen op een wilde tocht langs liefde, pijn, verlangen en vernieuwing. Ze is kwetsbaar en cynisch, hard voor zichzelf en anderen en tegelijkertijd een vrouw om lief te hebben.’ En nu heb ik het boek ‘Walvismuziek’ van Wally Lamb uit. Ik heb me ingeleefd en meegeleefd met Dolores, de vrouw uit het boek. Ik beleefde haar relatie met haar ouders, beleefde haar seksueel misbruik, beleefde haar overlevingsstrategie, beleefde haar therapie, haar relatie, haar zelfbewustzijn, de verbroken relatie, haar verlangens, haar dromen, de wens om lief te hebben en lief gevonden te worden, de wens een kind te dragen. En nu is het boek uit en voel ik me plots alleen. Het is een vreemde gewaarwording.

In de bijna 400 bladzijden heb ik deze fictieve persoon leren kennen en nu scheidden onze wegen zich. Ik heb haar gekend van haar 4e jaar tot eind 30. We hebben dezelfde leeftijd, oké ik ben iets jonger. Zij heeft met veel innerlijke moeite van haar kant een nieuwe lieve partner. Haar kinderwens kan helaas, zelfs niet met medische hulp, vervult worden. Maar hoeveel verdriet ze ook met zich meetorst, ze zegt dat ze blij is met alle goeds dat haar ook is gegeven. En ik weet dat ze dat meent (ja, ik ken haar na deze 3 weken toch een beetje haha). Ik vind het mooi dat het boek niet eindigt met iets in de trant van, alles is uiteindelijk helemaal in de gloria. Het is realistisch.
Ik zou ook graag een man hebben, een gezin willen vormen, kinderen willen baren en opvoeden en schrijf dan graag wel zo’n happy ending storing voor mezelf bedenk ik me nu glimlachend.
Wat zit ik hier in Ghana mijn tijd te verdoen. Ik moet naar Nederland en de juiste man tegenkomen. Ach, als ik in Nederland ben, zit ik ook te stuntelen en sputter ik dat ik me niet wil binden. Dat ik er niet aan toe ben en dat soort shit. Wat dat betreft kan ik er prima even tussenuit en me laten overspoelen met alle mooie indrukken die ik hier in Ghana opdoe.

Ik kreeg trouwens vandaag twee keer een aanbod en had nu een man en een zoon kunnen hebben. De ijsjesverkoper vroeg of ik met hem wilde trouwen en ’s avonds toen ik met Zybourn aan het stappen was, kwam er een jongetje naar me toe. Hij vroeg of ik hem wilde adopteren en voor hem schoolgeld wilde betalen. Ja Alinda, je kan alles hebben wat je wenst.

Van de week kocht ik voor het eerst een soort ijszakje. Ik had al gehoord dat het ijs langs de weg niet echt te vertrouwen is, maar ik las op het fietskarretje iets van yogo-ijs. En ik ben er achter gekomen welk eten ik het meest mis. Een emmertje boerenyoghurt met onderin aardbeiensaus. Een gewone bruine boterham (liefst pain de boulange van de AH) met kaas zou er trouwens ook wel ingaan en een mars zou ook niet verkeerd zijn.
Van de week dus voor het eerst een ijsje getest. Binnen een uur moest ik rennen om de wc te halen. Er kan geen laxeertabletje tegen dit ijsje op, maar oooh wat was dit ijsje lekker. Het smaakt gewoon heel simpel naar aardbeienyogodrink dat in een zakje is geschonken en half bevroren is.
Ik fietste nu op weg naar huis, dus de wc was binnen een half uur te bereiken. Ik gok het er weer op. Ik mis gewoon zo die yoghurt. Ik kan me voorstellen dat de jongen van het ijscokarretje me vroeg om te trouwen. Ik moet er gelukzaligmakend uit hebben gezien toen ik aan dat ijszakje stond te zuigen. Het leven is zo gek nog niet.
En dit keer bleef het trouwens rustig in mijn darmen.

Ik had het ijsje ook wel verdiend na mijn lange fietstocht van vanmorgen. Ik had toen ik nog in Nederland was een telefoontje gekregen van een vrouw die eerder in Tamale was geweest. Ze had in een village nabij Tamale gewoond en zou er deze zomer ook weer naar toe. Helaas kon dat voor haar niet doorgaan, maar aangezien ze een belofte had gemaakt om net zoals vorig jaar schoolgeld voor 2 kinderen te betalen, benaderde zij mij met de vraag of ik dat geld kon overhandigen.
En daar fietste ik dat hele lange eind terwijl Habiba voor mij aan reed op haar brommertje, dat volgens haar te klein was om ons tweeën te vervoeren. Als ik bij de village ben aangekomen, fiets ik door een wir war van huisjes en koeien, geiten en kippen. Kinderen komen juichend op me af en trekken aan mijn fiets. Ze willen mijn fiets vasthouden, terwijl ik lopend verder ga en ook mijn tas. Dat laatste draag ik liever zelf. Op mijn briefje staan de namen van Fatima die voor Carla (de vrouw uit Nederland) heeft gekookt, Mohammed de tolk en de 2 kindernamen Ayuba en Mira. Fatima is gevonden. Het huisje waar Carla heeft gewoond heb ik inmiddels gezien. Kinderen worden erop uitgestuurd om Mohammed te zoeken.
Wat ik vooraf niet had verwacht is nu toch gelukt. Ik heb alleen het geld niet aan de schooldirecteur kunnen overhandigen, omdat de school gesloten was i.v.m. de vakantie. Maar ik heb het geld aan Mohammed, de oom van de kinderen gegeven onder toeziend oog van vele getuigen. Ik heb foto’s van hen gemaakt die ik van hen aan Carla moet laten zien en ik moet haar ontzettend bedanken voor de zorg en het geld en haar alle goeds toewensen.

Ik stop mijn roze blouse in de tas voordat ik hem straks moet uitwringen van het zweet. Het is de laatste schooldag en ik verwacht een feestelijke afsluiter. Ik hoorde de directeur vertellen dat iedereen mooie feestkleren aan zal doen en we samen een feestmaal gaan nuttigen. Dress to impress is niet meer nodig, maar ik vind het wel leuk om er nu even extra verzorgd uit te zien.
De directeur loopt in een schitterende jurk bestaande uit meerdere lagen en een tulband rond. Later kleedt hij zich zelfs nog een keer om en komt als chief weer tevoorschijn in grote gewaden. Dat gecombineerd met zijn best grote lichaam en zijn stem doen hem groots overkomen. Mensen die gewoon over de straat passeren buigen voor hem. Zelfs als hij gewoon met mij op een bankje heel wat meters verderop zit te praten. Ze komen pas weer overeind als hij een seintje daarvoor geeft. Ik vind het fijn om met hem te praten. Later hoor ik thuis van Zybourn, nadat hij mijn foto’s heeft bekeken, dat dit een heel voornaam en wijs man is. Hij geeft vele lezingen, zowel nationaal als internationaal. Schitterend dat ik hier met hem een discussie kan hebben over de positie van de vrouwen in de Islam en de aanslagen zoals van 9/11 in de USA.

Hij geeft heldere toelichting en mijn waarom-vragen worden beantwoord. De antwoorden klinken logisch en goed onderbouwd, maar ik kan me er niet altijd in vinden. Ik vind het mooi dat hij onderscheid maakt tussen de religie Islam en het handelen van vele mensen. Vele mensen weten niet wat er in de koran staat doordat ze geen goed onderwijs hebben gehad en handelen in oude extremen die generaties lang werden overgedragen, maar uiteindelijk weinig meer met de religie te maken hebben. De directeur gebruikt het schooltje op zaterdag om onderricht aan de mensen te geven over de koran en ze tegelijk Engels te leren.
Hij heeft mij uitgelegd waarom vrouwen geen hand krijgen van mannen. Het is uit bescherming. De mannen zijn te hitsig, zit in de mannelijke natuur. Eerder in de moskee kwam iedereen tegelijk in één ruimte. De mannen hadden echter alleen aandacht voor de vrouwen om hen heen en niet meer voor de koran. Er werd besloten om de vrouwen in een ander gedeelte van de moskee te laten plaatsnemen. Een hand geven is close contact en kan leiden tot lust. Uit bescherming is nu elk lichamelijk contact verboden.
U heeft de mond vol over respect. Echter als de mannen de vrouwen zouden respecteren als mens en niet alleen zagen als lustobject dan waren al deze strenge regels toch niet nodig?
Hij vindt juist dat er uit de bescherming veel respect spreekt, dat vrouwen kostbaar zijn. Het klinkt heel nobel, maar ik vind de positie van de vrouw op die manier toch niet fijn overkomen. Misschien ligt dat meer aan mijn aard. Geen betutteling, maar zelf willen doen, gelijkwaardig zijn.
In de religie komen we niet op één lijn, maar over vele andere zaken vinden we in elkaars woorden herkenning. We moeten het gesprek afronden. De fotograaf is gearriveerd. Ik vraag of ik hem een hand mag geven of dat ik hem dan teveel prikkel met dit lichamelijke contact. Gelukkig waardeert hij mijn humor. We hebben elkaar elke dag trouwens al een hand gegeven.
Zijn toelichting is; er zijn uitzonderingen, maar als we dat van tevoren al aangeven denkt iedereen dat hij net die ene uitzondering is en sluipt alle onrust er zo weer in. Dus we hebben één algemene regel naar buiten toe.
In mijn hoofd draait het even op volle toeren. Ben ik niet aantrekkelijk genoeg en geen gevaar of heb je eigenlijk ook wel door dat het wel zo respectvol is om vrouwen een hand te geven.

Evelien en ik moeten met de voorzitter van de ouderraad, de coördinator en nog iemand van de staf mee naar het huis van de directeur. De fotograaf zet ons neer en we krijgen een speech en een letter of appreciation overhandigd. Super lovend!
Tijdens de uitreiking worden officiële foto’s genomen. Elkaar een hand geven en dan allebei het document vasthouden. Zoals je wereldleiders met elkaar op foto’s ziet staan. Grandioos!
Vervolgens krijgen we allebei een mooie leren tas en portemonnee en ook dat wordt door de fotograaf vastgelegd. Het is overdonderend.
We gaan naar buiten en er wordt een schoolfoto gemaakt. Later zie ik op de foto dat één van de mannen het schooladvies geschreven door Evelien en mij trots omhoog houdt.
Nu gaat de staf op de foto. Ik stap opzij, maar word terug geroepen. Ik moet er perse bij staan. Ik hoop dat de directeur de foto’s van de fotograaf doorstuurt naar Nederland. Ik zal in Nederland zeker afdrukken maken van mijn schoolfoto’s en naar hem sturen.
Na de fotosessie storten de kinderen zich op hun feestmaaltijd. Ze hebben ontzettend veel eten meegekregen. Pannetjes vol rijst, vele pakjes koeken. Zelfs flesjes coca cola en fanta. Het is maar goed dat we eerst de fotosessie hebben gehad, want na de maaltijd zien ze er niet meer uit.

Evelien en ik worden weer het huis ingeleid en er komt eten op tafel te staan. Een pan kippensoep, brood, thee en bananen. Evelien durft het  niet aan met haar maag, maar ik wil alles testen hier en schep een bord soep plus daarin een drijvende kippenpoot op mijn bord. De soep smaakt goed, maar die kip is niet te eten. Ik zet mijn tanden er in, maar krijg het vlees niet losgetrokken van het bot. Wat een taai en glad vlees. Ik vis in de pan op zoek naar een ander stuk kip. Plotseling heb ik een gele poot met tenen in de opscheplepel liggen. Ik gruwel ervan en mijn maag draait zich om. Ik moet rustig ademhalen, terwijl ik samen met Evelien lachend op de bank lig. Gelukkig zijn we alleen gelaten en hoeven we niet beleefd rechtop te zitten en dit normaal te vinden of op z’n minst niet zo schokkend te reageren.
Ik laat de kip voor wat ie is, maar lepel de soep wel verder naar binnen. Die smaakte prima. Je moet alleen niet over de kip gaan nadenken. De kop zal ook vast nog wel ergens in deze pan drijven. Zou het de kip zijn van vanmorgen. Er zat een jongen op het schoolplein met een dikke kip op schoot. Logisch dat het vlees voor mij niet te eten is. Na het plukken, kan de kip hoogstens een uur in het water hebben gelegen.
Aan het eind van de maaltijd worden we weer vergezeld door de directeur. We praten nog een hele poos en ik kom er steeds meer achter hoe fijn ik het vind om met hem te praten en van gedachten te wisselen. Hij wil graag mailcontact onderhouden. Helaas is mijn Engels niet zo denderend, maar ik ga het zeker proberen.

Als we het schoolplein affietsen en voor de laatste keer de mensen langs de weg groeten, voelen we ons allebei goed om het werk dat we gedaan hebben en ook een beetje stil omdat het nu dan echt is afgelopen. Ik verheug me wel op de vrije dagen die nu komen, maar ik zal het contact met de staf en kinderen ook zeker missen. Ik vind het zo fijn te merken, dat ik echt een plekje had gekregen tussen deze mensen.

’s Middags in het internetcafé wil de enige man in Tamale met cd-brander mij gelukkig helpen. Hij vindt het mooi dat ik een briefje mee heb waarop iemand vraagt of hij mij alsjeblieft wil helpen. De memorycards worden gedownload en de cd wordt gebrand, nadat eerst Nero nog geïnstalleerd moest worden. Ik krijg de cd overhandigd. Na een driedubbele check of alles op de cd staat, maak ik de kaartjes leeg. Op naar de komende weken.

Nog even de ‘letter of appreciation’ die ik vanmorgen kreeg overhandigd met jullie delen, want ik ben er best wel trots op.

[Show as slideshow]

Ik was samen met Evelien de eerste blanke op deze school en wij hebben duidelijk veel indruk achter gelaten. Andersom heb ik het zo mooi gevonden dat ik zo samen met Ghanezen heb kunnen leven en werken. Dit is zo anders dan de toerist uithangen.
Aangezien ik niet meer in deze buurt van Tamale zal komen, heb ik vandaag voor de laatste keer allerlei mensen mijn naam horen roepen, terwijl ik op de fiets over het zandpad van de school naar huis fiets. Kinderen en volwassenen die ik nog nooit heb gezien, maar die via de straatpraat weten wie ik ben en net zo genieten van de aandacht die ik ze geef als dat ik geniet van hun begroetingen aan mij.
Ik zit nu met tranen in mijn ogen om de waardering in de brief en om de gezichten die ik voor me zie als men mij begroet.
Ik voel me zo rijk!