Wat heerlijk. De dagen lengen weer. Ik stap aan het eind van de werkdag, bij mijn werkgever het pand uit. Het is nog licht. Als ik via een polderweg naar de kinderopvangboerderij rij, zie ik de zon nog net boven de horizon van Urk hangen. Wat een mooie plaatjes levert dit op.
Nadat dochterlief in de auto zit en wij over dezelfde polderweg samen terug rijden naar huis, hebben we zicht op de maan. Als een onwerkelijke grote zilveren cirkel is ze aanwezig. We zitten ademloos in de auto. Als betoverd rijden we tussen de landbouwgrond door.

Het is mooi wonen hier. We wonen in een prettig dorp en om ons heen zien we de seizoenen weerspiegeld op het land. Eind jaren ’50 zijn er hier 151 landbouwers. In 2007 telt Tollebeek nog 90 landbouwers. Anno 2018 zijn er nog 60 landbouwbedrijven. Daarnaast zijn er ongeveer 15 bedrijven waarvan de landbouwer een baan erbij heeft of 75% van het land verhuurt. Boerderijen hebben een andere bestemming gekregen. De landbouwproductie is echter op hoog niveau gebleven en de landbouw levert nog een grote bijdrage in de exportbalans.

Hoe ik aan al deze wijsheid kom? Inside information uit het nieuw uit te geven Boerderijenboek van Tollebeek. In de Noordoostpolder wordt door een grote groep vrijwilligers hard gewerkt aan 11 boeken waarin alle boerderijen per dorp beschreven worden. Per boerderij wordt een verhaal gemaakt over de eerste bewoners, waar ze vandaan kwamen, hoe de begintijd verliep, welke gewassen verbouwd werden en verdere wetenswaardigheden. 
Voor het Tollebeker boek heb ik een kleine bijdrage mogen leveren. Ik ben er trots op dat ik mee heb mogen werken. Een aantal weken terug had ik eerlijk gezegd gewoon spijt dat ik ‘ja’ had gezegd op de vraag ´help je mee´. Er moest natuurlijk wel even wat werk verzet worden.

Maar wat zijn de verhalen die je hoort, nu je dicht op het vuur zit mooi. Ik geniet ervan als ik Wims lachende gezicht met verwilderde witte haardos daarboven de vergaderkamer zie binnenstappen. Hij vertelt over het kleine huisorgel waar tijdens de kerkdienst in de barak op werd gespeeld. De eerste vijf minuten van het orgelspel zat de jeugd in spanning te wachten. Komen ze weer tevoorschijn? En ja hoor, de muizen vlogen uit het orgel. Hij kan de geur, de kleur, het voelen van 60 jaar oude gebeurtenissen overbrengen.

Ik houd van deze overlevering. Het vastleggen van je roots. Je moet in het ‘nu’ leven, maar wat is het belangrijk om te weten waar je vandaan komt. Het geeft je wortels, houvast. Je leert waarom de wereld is zoals hij is, en waarom mensen doen wat ze doen. Dat maakt dat je de wereld om je heen beter leert begrijpen. Je kan jezelf een mening vormen, maar ook zien dat die wereld niet zwart-wit is. Uiteindelijk hangt alles aan elkaar door een hoop oorzaken die weer het gevolg zijn van andere oorzaken. 
Ach, je kan veel van de overlevering leren, maar ik vind het ook gewoon leuk.

Fré, Syds en Wim poseren intussen. In 1958 deden ze dit samen voor de schoolfotograaf. Nu zestig jaar later, staan ze opnieuw voor de camera en sieren zo het Boerderijenboek. ‘Het was in onze jongere jaren hard werken, maar ook meer dan dat’, verhalen ze. ‘Het was vroeger niet beter, maar wel gezelliger.’

Er komen nog vele volle manen. Vele Tollebekerverhalen zullen beleefd worden. Wat staat er in het boek dat over 50 jaar wordt uitgegeven. Je zou misschien aan de hand van de overlevering een stuk kunnen voorspellen.
De toekomst.
Het hangt af van wat je nu aan het doen bent.